Door Ruben Heck, Hartog Jan Hartog, en Ijsbrand Meeter.
Professor Marjan Sjerps is naast bijzonder hoogleraar in de forensische statistiek ook werkzaam bij het Nederlands Forensisch Instituut, ofwel NFI. Het was een eer om met Marjan te mogen samenwerken, Marjan is namelijk de eerste forensisch statisticus in Nederland en dus een beroemdheid in haar vakgebied. Marjan rapporteert met een team van het NFI over verricht forensisch onderzoek. In deze rapporten vermelden zij onder andere de bewijskracht van bewijsstukken. De bewijskracht van deze bewijsstukken is van groot belang tijdens grote ingewikkelde rechtszaken, waar veel partijen in zijn betrokken.
De meesten zullen het er over eens zijn dat rechten een vakgebied is wat met zorg verricht moet worden, en waarbij er geen ruimte is voor onnauwkeurigheden of fouten, deze kunnen immers enorme gevolgen hebben. Een onnauwkeurigheid in een rechtszaak kan namelijk leiden tot levensveranderende beslissingen voor de verdachte. Het deed ons daarom ook erg schrikken toen Marjan ons vertelde over een onderzoek naar statistiek in de rechtszaal die concludeerde dat dit erg vaak mis ging. Het onderzoek had dertig rechtszaken bekeken en kwam tot de conclusie dat in tweeëntwintig van deze dertig rechtszaken een statistische fout of onnauwkeurigheid aanwezig was.
Een fout die heel vaak voorkomt is de zogenaamde prosecutor’s fallacy. Dit is de statistische fout die uiteindelijk de focus van ons project is geworden. Uit onderzoek bleek ook dat deze fout veel voorkomt in de rechtszaal. De geintereseerde lezer die meer wilt lezen over de statistische modellen die het NFI gebruikt, die de basis van dit project vormen, dan dit rapport van het NFI bekijken.
Ons eindproduct bestaat dus uit twee infographics. De eerste is korter. Deze focust vooral op een snelle herhaling van de prosecutor’s fallacy. Er wordt aangenomen dat de lezer al bekend is met de likelihood ratio en haar interpretatie. Wij hopen dan ook dat deze infographic vooral wordt gelezen door juristen die graag een snelle opfrisser willen over de fallacy. Voor een uitgebreidere uitleg hebben wij een tweede infographic gemaakt. Deze omschrijft meer details en toets ook de lezer. Wij hopen dat juristen/rechters die lang niet meer te maken hebben gehad met de likelihood ratio en de prosecutor’s fallacy deze infographic lezen. Deze infographic gaat dieper in op het voorbeeld en de denkfout. Wij hopen dat de infographics beschikbaar worden, zowel op de site van het NFI als bij hun rapportages. Zo zijn ze toegankelijk.
